1. Tổng quan về chính sách
Nghị định 70/2025/NĐ-CP, ban hành để triển khai Luật Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) sửa đổi, yêu cầu các doanh nghiệp, hộ kinh doanh bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng (như trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, khách sạn, bán lẻ thuốc, dịch vụ vận tải, ăn uống) sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và kết nối dữ liệu trực tiếp với cơ quan thuế. Chính sách có hiệu lực từ 1/6/2025, nhằm tăng cường minh bạch, giảm gian lận thuế, và thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý giao dịch.
2. Các điểm chính của Nghị định 70/2025/NĐ-CP
- Đối tượng áp dụng:
- Doanh nghiệp, tổ chức kinh doanh, hộ và cá nhân kinh doanh bán hàng/dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng, sử dụng máy tính tiền (POS, máy bán hàng, thiết bị thanh toán).
- Yêu cầu về hóa đơn điện tử:
- Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền phải tuân thủ chuẩn định dạng của Tổng cục Thuế, bao gồm mã của cơ quan thuế và thông tin giao dịch.
- Dữ liệu hóa đơn phải được truyền trực tiếp đến cơ quan thuế ngay khi phát hành, đảm bảo minh bạch và kiểm soát tức thời.
- Thời hạn triển khai:
- Từ 1/6/2025, các đối tượng áp dụng phải hoàn thành việc chuyển đổi sang sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.
- Các máy tính tiền phải được nâng cấp hoặc thay thế để tương thích với yêu cầu kết nối dữ liệu.
- Xử lý vi phạm:
- Các hành vi như không phát hành hóa đơn điện tử, không kết nối dữ liệu với cơ quan thuế, hoặc sử dụng hóa đơn không hợp pháp sẽ bị xử phạt, bao gồm tạm ngừng sử dụng hóa đơn điện tử hoặc phạt tiền (theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP).
- Hỗ trợ kỹ thuật:
- Cơ quan thuế phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp (VNPT, Viettel, Bkav) để hỗ trợ doanh nghiệp triển khai hệ thống máy tính tiền kết nối.
3. Tác động đến doanh nghiệp và kế toán viên
- Đối với doanh nghiệp:
- Cơ hội:
- Tăng tính minh bạch và tự động hóa trong quản lý giao dịch, giảm thời gian xử lý hóa đơn thủ công.
- Cải thiện trải nghiệm khách hàng với hóa đơn điện tử nhanh chóng, tiện lợi.
- Dễ dàng tích hợp với các hệ thống quản lý bán hàng và kế toán.
- Thách thức:
- Chi phí đầu tư ban đầu để nâng cấp hoặc thay thế máy tính tiền, phần mềm POS, và đào tạo nhân sự.
- Hộ kinh doanh nhỏ lẻ và doanh nghiệp quy mô nhỏ gặp khó khăn về tài chính và kỹ thuật khi triển khai.
- Áp lực tuân thủ thời hạn 1/6/2025, đặc biệt với các doanh nghiệp chưa quen với hóa đơn điện tử.
- Đối với kế toán viên:
- Cơ hội:
- Nhu cầu tư vấn về triển khai hóa đơn điện tử và kết nối dữ liệu với cơ quan thuế tăng cao.
- Kế toán viên có kỹ năng công nghệ và hiểu biết về hệ thống POS sẽ được đánh giá cao.
- Thách thức:
- Cần nắm vững quy định về chuẩn định dạng hóa đơn và quy trình kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.
- Áp lực xử lý sai sót hóa đơn (như hóa đơn không kết nối được hoặc sai thông tin) và hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ.
4. Thách thức và giải pháp
- Thách thức:
- Nhiều doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh thiếu hạ tầng công nghệ (máy tính tiền, phần mềm POS) để đáp ứng yêu cầu.
- Thiếu kiến thức về quy định hóa đơn điện tử và kết nối dữ liệu, dẫn đến nguy cơ vi phạm.
- Hệ thống máy tính tiền cũ không tương thích với chuẩn định dạng mới, đòi hỏi chi phí nâng cấp lớn.
- Giải pháp:
- Doanh nghiệp nên hợp tác với các nhà cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử (VNPT, Viettel, Bkav) để tích hợp hệ thống máy tính tiền.
- Kế toán viên cần tham gia các khóa đào tạo về hóa đơn điện tử từ Tổng cục Thuế hoặc Hiệp hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam (VAA) hay các trung tâm đào tạo thực hành uy tín (Kế toán lê Ánh)
- Cơ quan thuế cần cung cấp tài liệu hướng dẫn chi tiết và hỗ trợ kỹ thuật miễn phí cho doanh nghiệp nhỏ.